جک سقفی و انواع مختلف آن: جهت شمع زنی در قالب بندی سقف های بتنی یا تیر بتنی از جک سقفی استفاده می شود .ت این جک ها مناسب ترین و اقتصادی ترین وسیله برای اجرای دال های سبک ( سقف های بتنی سبک ) و سقف های تیرچه و بلوک هستند .
صفحه های بالایی و پایینی جک سقفی به صورت افقی و ثابت می باشد . جک های سقفی در ارتفاع های 2/3 ، 6/3 ، 4 ، 2 /4 و 5 / 4 متر موجود بوده و معمولاً از لوله های با قطر 5 و 6 سانتی متر ساخته می شوند و همان طوری که قبلاً ذکر گردید دارای سوراخهایی جهت تنظیم ارتفاع می باشد . برای تنظیم دقیق ارتفاع نیز از پیچ و مهره تعبیه شده بر روی جک بهره می گیرند .
استفاده از جک ها در ارتفاع های 3 الی 5/4 متر توصیه شده و پیشنهاد می شود در ارتفاع ها بیشتر از داربست فلزی پیش ساخته استفاده گردد . همچنین جک های فلزی پیش ساخته استفاده گردد . همچنین جک های سقفی با توجه به نیاز اجرایی ، می توانند به صورت T شکل ساخته شوند .
جک های سقفی عضوهای قائمی هستند که بصورت منفرد نصب شده و مورد استفاده قرار می گیرند . جهت افزایش ظرفیت باربری و مهار جانبی جک ها ، می توان آنها را توسط قطعات افقی و یا مهار بندها در فواصلی به یکدیگر متصل نموده و مهار کرد . در صورتی که جک ها ، مقاومت کافی در برابر بارهای وارده داشته باشند می بایست حداقل در دو نقطه درمقابل حرکت جانبی مهار گردند .
همچنین جک ها را می بایست در دو انتها در مقابل جا به جایی مهار کرد . جک های با ارتفاع زیاد را می بایست در دو جهت به صورت افقی و قطری مهاربندی و کنترل کرد .
باید توجه نمود که حتماً انتهای تحتانی جک کاملاً ثابت شود به این دلیل که ، در بتن ریزی ها به خاطر فشار بتن سیال تازه ریخته شده و تمرکز فشار بتن در ناحیه محدودی از قالب ، نواحی خالی اطراف بتن ریزی کمی به سمت بالا حرکت کرده که این برخاستن قالب به شل شدن جک های متصل به زمین یا کف طبقه و بعد از آن سقوط شمع ها یا جک ها و در نهایت فروپاشی سیستم قالب بندی منجر می شود . پس باید جک ها را پس از استقرار در جای مورد نظر مهار بندی و تثبیت نمود .
این جک مانند جک سقفی است با این تفاوت که صفحات بالایی و پایینی جک مهاری قابلیت چرخش روی محور افقی را دارد . این جک به صورت مورب برای مهار نمودن قالب سطوح قائم به کار می رود .
این جک ها که از دو بازوی کوچک و بزرگ تشکیل می شوند پشت قالب های دیوار تعبیه گردیده و وظیفه شاقول کردن قالب ها را به عهده خواهند داشت . جک های مهاری دوبله به عنوان سازه باربر عمل کرده و در قالب بندهای یک طرفه باری تحمل فشار جانبی بتن به کار می رود . جک کوتا « جک مهاری دوبله » به قسمت پایین قالب قائم دیوار یا ستون و جک بلند آن به صورت مورب به قسمت بالای قالب می چسبد و پس از تنظیم ، بدنه قالب را در وضعیت شاقولی نگه می دارد .
مکانیزم به کاگیری این جک ها بدین صورت است که در ابتدا و انتها توسط کفشک به ترتیب به سولجر و زمین متصل می شوند . جک های مذکور به صورت دو پیچ بوده که در قسمت میانی از لوله و در دو انتها از میلگرد رزوه شده تشکیل شده اند که امکان تنظیم طول دو پیچ و شاقول کردن سیستم را به طور دقیق میسر می سازند .
4 – جک T شکل : جک های T شکل معمولاً در دو نوع ساخته می شوند در نوع اول ناحیه T شکل به انتهای لوله ی فوقانی جوش می شوند . در نوع دوم ، ناحیه T شکل به طور مجزا در انتهای فوقانی جک معمولی نصب می شود و جک معمولی را به جک T شکل تبدیل می کند .
مزیت جک T مزیت جک T شکل نوع دوم آن است که در هر جا نیاز به جک T شکل باشد سر جک مجزای T شکل را به جک معمولی وصل نموده و در جایی که نیاز به این جک ( جک T شکل ) نیست از جک معمولی ( بدون سر جک T شکل ) استفاده می کنیم . جک T شکل در قالب تیرهای بتنی و در اجرای سقف های تیرچه بلوک بیشترین کاربرد را دارند.